1/3/2019 tarihinden itibaren konut
kapıcılığı işyerleri 5510 sayılı kanunun kolay işverenlik uygulaması kapsamında
ek 9 uncu maddenin kapsamına alınmıştır
Konut kapıcısı, Konut Kapıcıları Yönetmeliğinde "Ana
taşınmazın bakımı, korunması, küçük çaptaki onarımı, ortak yerlerin ve
döşemelerin bakımı, temizliği, bağımsız bölümlerde oturanların çarşı işlerinin
görülmesi, güvenliklerinin sağlanması, kaloriferin yakılması ve bahçenin
düzenlenmesi ve bakımı ve benzeri hizmetleri gören kişiyi " ifade etmektedir
şeklinde tanımlanmıştır.
Konut kapıcılığı işyerlerinde çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi
sigortalılar kapsamında olduklarından,
haklarında 5510 sayılı kanuna göre uzun ve kısa vadeli sigorta kolları
olan, iş kazaları ve meslek hastalıkları, genel sağlık sigortası ile malullük
yaşlılık ve ölüm sigortası ve 4447 sayılı kanununa istinaden işsizlik sigortası
kolu uygulanacaktır.
Dolayısıyla 5510 sayılı kanunun 4 üncü
maddesinin a bendi kapsamındaki sigortalılar aynı anda birden fazla işverenin
yanında çalışabildiklerinden konut kapıcılığı işyerlerinde istihdam edilen bu
kişilerde aynı şekilde birden fazla işyerinde çalışabilecektir. Yine bu
kişilerin ek 9 uncu madde kapsamında sigortalı olmaları, ek 9 uncu madde kapsamında
ev hizmetlerinde çalıştırılanlar gibi “ay
içinde on günden fazla veya eksik çalışanlar” diye bir ayrıma tabi tutulmamışlardır.
Konut kapıcılığı olarak tescil edilen ve
edilecek olan işyeri işverenleri, e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresiyle girecekleri
işveren sisteminde bulunan kolay işverenlik ekranında yapılacak işlemler
vasıtasıyla kolay işverenlik kapsamına alınacaktır.
Kolay işverenlik kapsamına dahil olmak
istemeyen işverenler, Kurumca belirlenen tarihe kadar mevcut sistem üzerinden
işlemlerini yapacaklardır. Ancak kolay işverenlik kapsamına dahil olan
işverenlerin yeniden eski sistemde olduğu gibi e-bildirge sistemi üzerinden
aylık prim ve hizmet belgesi vermeleri
imkanı bulunmayacaktır. Dolayısıyla kolay
işverenliğe geçişten önceki dönemler için ilgili mevzuat hükümleri uygulanacaktır.
Konut kapıcılığı işyerleri için bu yeni uygulama
zorunlu olmamakla birlikte 1/3/2019 tarihinden önce
tescil edilmiş konut kapıcılığı işyeri işverenlerinin kolay işverenlik
kapsamına geçişte yeniden işyeri bildirgesi ve sigortalı işe giriş bildirgesi
vermelerine gerek bulunmamaktadır. Ancak tescilli işyerlerinde yeni bir
sigortalı çalıştırılmaya başlanılması halinde sigortalı işe giriş bildirgesi
verilmesi gerekecektir.
1/3/2019 tarihinden itibaren konut
kapıcılığı kapsamında ilk defa sigortalı çalıştırılması halinde "İşyeri
Bildirgesi" ile "Sigortalı İşe Giriş Bildirgesi " Kuruma
gönderilecektir.e-Sigorta başvuru ve şifre işlemleri ise e-Devlet üzerinden
yapılacaktır.
Kolay işverenlik kapsamında konut kapıcılığı
işyerlerindeki sigortalıların işe giriş bildirgeleri ile ilk işyeri tesciline
ilişkin işyeri bildirgesi sigortalının çalışmaya başlayacağı ayın sonuna kadar
Kuruma gönderilecektir.
Konut kapıcılığı işyerlerinde birden fazla
kişi çalıştırılması halinde her bir sigortalı için ayrı işe giriş bildirgesi
düzenlenecektir.
Sigortalı bildiriminin çalışmanın
başladığı ayı takip eden ayın sonuna kadar yapılması halinde ilgili bildirimler
işleme alınacak, ancak bu sürenin dışında gönderilen bildirimler incelendikten sonra düzenlenecek rapora göre
işlem yapılacaktır.
Konut kapıcılığı kapsamında
çalıştırılanların beyan edilen gün sayısının 30 günden az olması halinde eksik
gün belgeleri Kurumca istenilebileceğinden, bu belgelerin işverence saklanması
gerekmektedir.
Sigortalıların prime esas kazançları, günlük asgari ücret ile bunun 7,5 katı
arasında olmak üzere işverenin
sigortalıya ödediği brüt ücrete göre beyan edilecektir.Konut kapıcılığı
işyerlerinde aylık prim ve hizmet belgesi Kuruma verilmeyecektir.
Çalışanların % 34,5 oranındaki sigorta
primleri işverenler tarafından ödenecektir. Bu primin % 20’si uzun vadeli
sigorta kolları, % 12,5’i genel sağlık sigortası, % 2’si kısa vadeli sigorta kolları primi
olup ayrıca 4447 sayılı Kanuna göre % 3 oranında işsizlik sigortası primi de
ödenecektir. Sigortalı hissesi, diğer sigortalılarda olduğu gibi % 9 uzun vade
sigorta kolları, % 5 genel sağlık sigortası, % 1 işsizlik sigortası primi olmak
üzere % 15’dir.
İşverenler gün ve kazanç beyanında değişiklik
olmadığı sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre sistem tarafından
tahakkuk ettirilecek sigorta primlerini ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar
ödeyeceklerdir.
Beyan edilen gün ve kazançlarda değişiklik
yapılmadığı sürece, takip eden aylarda tahakkuk edecek primler, sisteme
kaydedilen son beyan gün ve kazanç üzerinden oluşturulmaya devam edecektir. İşverenin,
otomatik oluşturulan bu tahakkukları, beyan giriş ve teşvik tanımlama sistemine
girip güncellemediği sürece, geçerli sayılacaktır. Sigortalının bir önceki ayda
bildirilen PEK ve gün sayısından günlük kazancı bulunacak ve bulunan günlük PEK
üzerinden hesaplanan 30 günlük PEK, teşviksiz ve bir önceki ayda bildirim
yapılan belge türü üzerinden otomatik olarak tahakkuk edecektir. Ayrıca bu kapsamda damga vergisi tahakkuku yapılmayacaktır
Beyan edilen gün/kazanç, işten ayrılış ya
da eksik güne ilişkin bir değişiklik yapıldığında tahakkuk buna göre içinde
bulunulan aydan itibaren sistem tarafından güncellenecektir.
Çalışanlar için ay içinde bazı iş
günlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediği beyan edilen sigortalıların
eksik çalışma nedenleri ve gün sayıları e-SGK İşveren sistemi üzerinden
çalışmanın geçtiği ayı takip eden ayın onuncu gününe kadar girilecektir. Konut
kapıcılığı işyerlerinde eksik çalışmaya ilişkin bilgi ve belgeler Kuruma
verilmeyecek ancak gerektiğinde Kurumca istenebileceğinden ibraz edilmek üzere
işverence saklanacaktır. Konut kapıcılığı işyerleri için de mevcut eksik gün
nedenleri esas alınacaktır.
Tahakkuk eden borç tutarları, ilişkin
olduğu ayı takip eden ayın on beşinden
itibaren banka borç sorgusunda gösterilecektir. Yasal süresi içinde ödenmeyen
primlere gecikme zammı ve gecikme cezası uygulanacak, Bankalar vasıtasıyla yapılacak
ödemeler, ödeme süresi geçmemiş prim borçları için "25-SSK Prim Kodu" ile ödeme süresi geçmiş prim borçları
"22-Geçmiş Dönem Kodu" ile ödenecektir.
denetim raporu, mahkeme kararı, kamu
kurumlarından alınan bilgi ve belgeler hariç olmak üzere geriye dönük gün ve
kazanç değişikliğine izin
verilmeyecektir.
Bu işyerlerinde
çalışanların sigortalılıkları; bu kapsamdaki çalışmaların sona erdiğinin Kuruma
bildirilmesi, aylık talebinde bulunulması veya sigortalının ölümü halinde sona
erecektir. Çalışanların işten ayrılışı "Sigortalı İşten Ayrılış Bildirgesi
" ile mevcut işten ayrılış programı vasıtasıyla yapılacaktır.
Bildirim çalışmanın sona erdiği tarihi
takip eden on gün içerisinde yapılacaktır.
Bu işyerlerinde çalıştırılan sigortalıların yabancı
uyruklu olmaları halinde uyruğunda olduğu ülke ile ülkemiz arasında yapılmış
sosyal güvenlik sözleşmesinin olup olmamasına göre sosyal güvenlik sözleşmesi
hükümleri veya 5510 sayılı kanun hükümleri zorunlu olarak uygulanacaktır
Bu şekilde yapılan tescil sonucunda konut kapıcısı
olarak çalıştırılanlar ve bu
kişileri çalıştıran işverenleri hakkında 5510 sayılı kanun hükümleri
gereğince 4/a kapsamındaki sigortalılar ve işverenleri bakımından farklı bir
uygulama yapılamayacağından gerek sosyal sigorta yardımlarından yararlanma ve
gerekse yükümlülüklere uyulması ve yaptırımları bakımından herhangi bir değişiklik bulunmamaktadır.
Kolay işverenliğe geçiş aşamasında, işverenin bir önceki ay aylık prim ve
hizmet belgesinde kayıtlı aktif sigortalıları beyan girişi yapılması amacıyla
işverenlere gösterilecek olup, bu sigortalılardan sistemde işe girişi kayıtlı
olmayanların olması durumunda sigortalı işe girişler sisteme tanımlanmadığı
sürece kolay işverenliğe geçiş yapılamayacaktır. Bu durumda sigortalıları
bulunan işverenlerin gerekli işe giriş işlemlerinin yapılabilmesi amacıyla
işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik
merkezine müracaat etmeleri gerekmektedir.