İstihdamın korunmasına ve artırılmasına, işsizlerin mesleki
niteliklerinin geliştirilmesine, işsizliğin azaltılmasına ve özel politika gerektiren grupların işgücü
piyasasına kazandırılmasına yardımcı olmak üzere yapılan faaliyetleridir.
Temel aktif işgücü hizmetleri;
- Mesleki Eğitim Kursları
- Girişimcilik Eğitim Programları
- İşbaşı Eğitim Programları
- Toplum Yararına Programlar
İşsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli ile toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını gerçekleştirmek ve bunlara geçici gelir desteği sağlamak amacıyla İŞKUR tarafından uygulanan programlardır.
a) Kamu kurum veya kuruluşları.
b) Sivil toplum kuruluşları.
c) Özel sektör işyerleri.
a) Çevre temizliği.
b) Kamusal altyapının yenilenmesi.
c) Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi.
ç) Bakım onarım ve temizlik işleri yapılması.
d) Restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması.
e) Ağaçlandırma.
f) Park düzenlemeleri.
g) Vadi ve dere ıslahı.
ğ) Erozyon engelleme çalışmaları.
Bu sınırlar çerçevesinde TYP uygulanacak alanların belirlenmesinde il müdürlüğünce kamu
yararı gözetilir.
TYP’lerde haftalık süre, kırk beş
saattir.
TYP uygulama süresi, her bir program için dokuz aydan fazla olamaz. İl müdürlüğü TYP’nin
niteliğine göre, toplam süreyi aşmamak şartı ile süreyi belirleme yetkisine sahiptir.
Katılımcılar için yararlanma süresi, on iki ay içerisinde ayrı ayrı olarak veya bir defada en fazla
dokuz aydır. Dokuz aylık süre, kişinin TYP kapsamındaki bir programdan yararlanmaya başlama tarihi
üzerinden değerlendirilir. Katılımcıların programa başladığı tarihten on iki ay sonra yeniden yararlanma
hakkı doğar.
Bir katılımcı aynı kurum veya kuruluşla düzenlenen
TYP’den en fazla on sekiz ay yararlanabilir.
Mazeretsiz olarak TYP’den ayrılanlar veya kendi kusuru nedeniyle ilişiği kesilenler ile
yararlandığı TYP bittikten sonra Kurum tarafından teklif edilen niteliklerine uygun en az üç iş teklifini
mazeretsiz olarak kabul etmeyenler, son yararlanma tarihi üzerinden yirmi dört ay geçmedikçe yeni bir
TYP’ye başvuramazlar.
a) Kuruma kayıtlı işsiz olmak,
b) 18 yaşını tamamlamış olmak,
c) Emekli ve malul aylığı almamak,
ç) Öğrenci olmamak (açık öğretim öğrencileri hariç),
Katılımcıların TYP’ye devamı zorunludur. Katılımcılar yükleniciye ve Kuruma bilgi vermek ve
Kurum ya da yükleniciden onay almak şartıyla on dört güne kadar ücretsiz izin kullanabilir.
Sağlık sorunları, evlenme, doğum ve birinci derece yakınlarının vefatı ve benzeri durumlar da
on dört günlük ücretsiz izin kapsamında değerlendirilir.
Her bir katılımcıya yapılacak ödeme, 4857 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde
asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenen günlük
asgari ücret miktarının katılım sağlanan gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktardan oluşur.
Ödemeler, bir ay kesintisiz katılım sağlayanlar için otuz gün üzerinden yapılır. Katılım sağlanmayan gün
bulunması halinde yapılacak ödeme, katılım sağlanmayan gün sayısının ilgili aydaki takvim gün sayısından düşülmesi sonucu bulunan gün sayısı üzerinden hesaplanır. Yapılacak ödemenin hesaplanmasında, hafta tatili günleri de
dikkate alınır ve bu günlere ait ücret tam ödenir.
Vergi ve sosyal güvenlik prim giderleri katılımcıya yapılacak ödemeler üzerinden
hesaplanarak bu gider kalemine ilave edilir.
Girişimcilik eğitim programı, Kuruma kayıtlı kişilere yönelik olarak kendi işlerini kurmalarına ve geliştirmelerine yardımcı olmak amacıyla uygulanan programlardır.
Girişimcilik eğitim programı kapsamında temel seviye girişimcilik eğitimi, “Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) arasındaki Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi İşbirliği Protokolünde” belirlenen esaslar çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
Programa katılan kişiler KOSGEB yeni girişimci desteğine başvurabilmektedirler.
Temel seviye girişimcilik eğitimi, sınıf içi eğitim ve atölye çalışmalarından oluşmakta olup toplam 70 saattir.
- Kuruma kayıtlı olmak,
- 18 yaşını tamamlamış olmak,
- Girişimcilik eğitim programında aynı modülden daha önce yararlanmamış olmak,
- İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmış olmak,
Bu kapsamda Kuruma kayıtlı olanlardan özellikle işletmesini geliştirmek isteyenler için de girişimcilik eğitimleri verilebilmektedir.
- Katılımcı zaruri gideri
- İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Primi
- Genel Sağlık Sigortası Prim Giderleri
İŞKUR tarafından işsizliğin azaltılmasına yönelik
olarak yürütülen aktif işgücü piyasası programlarından
birisi olan İşbaşı Eğitim Programı, Kuruma kayıtlı
işsizlerin yine Kuruma kayıtlı işyerlerinde sahip
oldukları mesleki bilgilerini uygulama yaparak
pekiştirmelerini, iş ve üretim süreçlerini bizzat görerek
öğrenmelerini sağlamayı amaçlayan bir işi işbaşında
öğrenme programıdır.
Programın temel amacı mesleki deneyimi veya iş
tecrübesi olmayan kişilere ve öğrencilere mesleki
deneyim ve iş tecrübesi kazandırılarak bu kişilerin
istihdam edilebilirliklerinin arttırılmasıdır.
Programın bir diğer amacı ise nitelikli işgücü temin
etmekte zorlanan işverenlere işe alacakları kişileri
işyerinde belli bir süre gözlemleyerek ve eğitim
vererek kişiler hakkında ayrıntılı bilgi sahibi olma ve bu
kişileri işe alma konusunda isabetli bir karar verme
imkanı sunmaktır.
Bu sayede, iş arayan ancak iş tecrübesi olmadığı için iş
bulamayan kişiler ve öğrenciler iş tecrübesi
kazanmakta, işverenler ise ihtiyaç duydukları işgücünü
kendileri yetiştirme imkanına kavuşmakta olduğundan
hem iş arayanlar hem de işverenler doğru iş ve doğru
işçi bulma olanağı elde etmektedirler.
Mevcut düzenlemeler kapsamında;
-İlgili mevzuatı gereğince en az iki sigortalı
çalışanı olan ve Kuruma kayıtlı olan işyerleri,
-Kuruma kayıtlı işverenler, dernekler, vakıflar,
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
meslek birlikleri, sendikalar, ticaret ve sanayi
odaları, noterler, vb. işverenler
işbaşı eğitim programlarından faydalanabilmektedir.
Belirlenen şartları sağlayan işverenler, Kurum tarafından kendilerine tahsis edilen iş ve meslek
danışmanları veya görevlendirilecek personel
aracılığıyla ya da doğrudan il müdürlüklerine /hizmet
merkezlerine gelerek taleplerini iletebilirler.
İşverenin program düzenleme talebi, ivedilikle
değerlendirilerek gerekli şartların sağlanması
durumunda program düzenlenir.
İşbaşı eğitim programına katılmak için gerekli şartlar;
-15 yaşını doldurmak,
-Kuruma kayıtlı olmak,
-İşsiz olmak.
Ancak;
- işverenin birinci veya ikinci derece kan hısımı
veya eşi olanlar ile,
- programın başlama tarihinden önceki 3 aylık
dönemde programı düzenleyecek olan
işverenin çalışanı olan kişiler,
bu işveren ile düzenlenecek olan işbaşı eğitim
programına katılamamaktadırlar.
İşbaşı eğitim programına katılmak isteyen kişiler,
Kurumumuz internet sayfasında, Hizmet Merkezi veya
İl Müdürlüğü ilan panosunda yayımlanan ilanlara hem
internet üzerinden hem de Hizmet Merkezi veya İl
Müdürlüğüne giderek başvuru yapabilirler.
Program düzenlemek isteyen işverenler programa
katılacak kişileri doğrudan kendileri seçerek program
düzenleyebilirler.
Eğer işverenler tarafından program düzenlenecek kişi
bulunamamışsa ve İŞKUR'dan katılımcı talep
edilmişse kendilerinin belirlemiş olduğu özel şartları
taşıyan kişiler arasından işverene yönlendirilen
katılımcı adaylarından işverenler istedikleri kişileri
seçerek program düzenleyebilirler.
İşbaşı Eğitim Programı en fazla 320 fiili gün olarak
düzenlenebilir.
Program günde en az 5 en fazla 8 saat olmak üzere ve
haftada 6 günü aşmamak kaydıyla haftalık 45 saati
geçmeyecek şekilde planlanabilir. Bunun yanı sıra İl
Müdürlüğü veya Hizmet Merkezince uygun görülmesi
halinde vardiyalı olarak çalışılan işyerlerinde normal
mesai saatleri dışında da program düzenlenmesi
mümkündür.
İşverenler, programa katılan işsizlere ve özellikle
üniversite öğrencilerine işi öğreterek istihdam etmek
istedikleri kişiyi işbaşında görme ve mesleki deneyim
ve becerilerinin gelişip gelişmediğini gözlemleme
şansına sahip olmakta ve bu sayede doğru işçiyi seçme
imkânına kavuşarak hem işçi arama maliyetlerinden
kurtulmakta hem de işçi ararken zaman
kaybetmemektedir. Diğer yandan program
kapsamında işverenlerin herhangi bir maddi
yükümlülüğünün olmaması işverenlere işgücü maliyet
avantajını da sağlamaktadır.
Dolayısıyla işverenler program süresince katılımcıları herhangi bir ücret ve sigorta primi ödemeden çalıştırma imkanı bulmaktadır. Ayrıca katılımcıların istihdamı halinde sigorta prim teşviki de mevcuttur.
İşbaşı Eğitim Programı katılımcılara eğitim aldıkları
meslekte veya başka bir alanda mesleki deneyim ve
beceri kazanma şansı sunmaktadır.
Programa katılan öğrenciler ise hem zorunlu stajlarını
hem de isteğe bağlı stajlarını bu program aracılığıyla
yapma şansına sahip olarak iş arama sürecinde bu
deneyimlerine CV’lerinde yer vermek suretiyle iş
bulma sürecinde yaşanan deneyim eksikliği engeli
aşmaktadırlar.
Program süresine bağlı olarak katılımcılara net asgari
ücret düzeyinde (1.300 TL) gelir elde etme imkanı da
sağlanmaktadır. Halen günlük 50 TL zaruri gider
ödemesi İŞKUR tarafından yapılmaktadır.
Diğer yandan üniversite öğrencilerinin program
süresince burs veya öğrenim kredileri kesilmediğinden
öğrenciler burs veya kredilerini almaya devam
edebilmektedirler.
Ayrıca program süresince katılımcılar adına iş kazası ve
meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primleri de
Kurumumuz tarafından karşılanarak katılımcıların
sağlık hizmetlerinden faydalanmaları da
sağlanmaktadır.
31.12.2016 tarihine kadar başlayan işbaşı eğitim
programını tamamlayan;
18 yaşından büyük, 29
yaşından küçük olanlardan program sonrasında 3 ay
içinde işe alınması durumunda işe alan işverenler
-imalat sanayi sektöründe faaliyet gösteriyorsa 42 ay,
-diğer sektörlerde faaliyet gösteriyorsa 30 ay süre ile
Sigorta primi işveren hissesi asgari ücret üzerinden İşsizlik Sigortası Fonundan
karşılanmaktadır.
İşverenler, düzenledikleri mesleki eğitim kurslarına katılanların en az yüzde ellisi, en az yüz yirmi gün olmak üzere fiili kurs süresi kadar istihdam etmek zorundadır.
Mesleki eğitim kursları ücretsiz olup Kurum tarafından kursiyerlere devam ettikleri fiili eğitim günü süresince ödeme (20 TL) yapılmaktadır. Ayrıca İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası ile Genel Sağlık Sigortası Prim Giderleri İŞKUR tarafından karşılanmaktadır.
- Kuruma kayıtlı işsiz olmak,
- 15 yaşını tamamlamış olmak,
- Yetiştirilecekleri mesleğe uygun özelliklere sahip olmak,
- İşverenin aradığı özel şartları taşımak,
- İş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinden faydalanmış olmak,
- Emekli olmamak.
İşgücü piyasasının ihtiyaç duyduğu tüm mesleklerde işsizlerin niteliklerini geliştirerek istihdam edilebilirliklerini artırmak amacıyla yapılan meslek edindirme ve geliştirme kurslarıdır.